Research
Wat voor effect hebben microplastics nu werkelijk op ons lichaam? Hoe gevaarlijk zijn ze precies? De eerste onderzoeken zijn in 2019 gestart.
Blootstelling
Iedereen is tegenwoordig wel doordrongen van het feit dat de toenemende plasticvervuiling een bedreiging vormt voor ecosystemen in het water en op het land. De vraag in hoeverre de plasticsoep ook schadelijk is voor mensen, is tot nu toe echter onvoldoende onderzocht. De concentratie aan microplastics in het milieu en in de lucht neemt exponentieel toe, omdat zwerfplastic niet vergaat maar uiteenvalt in kleine stukjes. We ademen, drinken en eten in toenemende mate plastic.
Het inademen van plastic
De meeste geconsumeerde kleine plasticdeeltjes zullen door het lichaam ook weer naar buiten worden gewerkt. Onderzoekers hebben plasticdeeltjes echter ook aangetroffen in longweefsel. Ze vrezen dat deze minuscule stukjes tot diep in de longen doordringen en daar altijd aanwezig blijven, omdat plastic niet afbreekt. Ook zijn ze bang, dat vanaf een bepaalde concentratie en bij langdurige inademing de microplastics tot ontstekingen leiden. Mensen die minder vitaal zijn en jonge kinderen zijn daarvoor extra kwetsbaar. De concentratie van plasticvezels in huis blijkt beduidend hoger dan in de buitenlucht. Er zit inmiddels veel plastic in huishoudelijk fijnstof, afkomstig van textiel en tapijten. Baby’s die over de vloer kruipen, krijgen waarschijnlijk de meeste plasticdeeltjes binnen. Het risico om microplastics via ons voedsel — zoals mosselen — binnen te krijgen, blijkt een fractie te zijn van het aantal plasticvezels dat als stof neerdwarrelt gedurende het bereiden van een maaltijd.
Het drinken van microplastics
Toen kraanwater uit steden in vijf werelddelen werd onderzocht, bleek dat meer dan 80 procent van de monsters vervuild was met plastic microvezels. De microvezels zijn afkomstig van slijtage van kleding, autobanden en synthetische tapijten en kunnen het leidingwater bereiken door vervuiling van lokale waterbronnen. In ondergrondse waterreservoirs in de Verenigde Staten zijn microplastics aangetroffen die afkomstig zijn van huishoudelijk afvalwater dat niet op riolering is aangesloten. Het is al sinds 2014 bekend dat microplastics zijn gevonden in gebotteld mineraalwater en bier. Later zijn 250 literflessen van bekende merken uit negen verschillende landen onderzocht; er werden gemiddeld tien deeltjes per fles aangetroffen. Het is nauwelijks te voorkomen; wie de plastic dop van een PET-fles afschroeft, veroorzaakt door de wrijving al deeltjes die in het water terechtkomen.
Het eten van microplastics
Ook via ons eten krijgen we microplastics binnen. Microplastics zitten bijvoorbeeld in weekdieren als mosselen. Een onderzoek uit 2018 van de ontlasting van acht mensen, die ieder in een ander land wonen, bracht gemiddeld twintig plasticdeeltjes per tien gram poep aan het licht. Er was geen poepmonster zónder microplastics. Deze plasticdeeltjes, allemaal tussen de 50 en 500 micrometer groot, worden via de ontlasting uitgescheiden. De grote vraag hierbij is in hoeverre er sprake is van nog kleinere deeltjes die in het lichaam achterblijven. Bij dieren is al aangetoond dat de allerkleinste deeltjes de darmwand kunnen passeren, in het weefsel en de bloedbaan kunnen terechtkomen en daar ontstekingsreacties veroorzaken. Er wordt nu onderzocht of dit ook bij mensen het geval is.
Voor meer informatie over plastic in relatie tot onze gezondheid ga naar onze Plastic Health Coalition website.
Lees meer
Kennishiaten
Het is niet verbazingwekkend dat in onze poep microplastics worden aangetroffen. Er is echter nog amper onderzoek gedaan naar mogelijke gezondheidsrisico’s.
Ziekmakers
Er is een rechtstreeks verband tussen zwerfplastic en de kans op infectieziekten. Met name in sloppenwijken in warme landen is dit een groot probleem.
Effecten
Om plastic producten hard of zacht te maken, worden chemische stoffen gebruikt die er sterk van worden verdacht onze hormoonhuishouding te verstoren.