23 February 2022
In alle voorstellen voor een bindend internationaal plasticverdrag, waarover de wereld van 28 februari tot 2 maart in Nairobi vergadert, staat een circulaire economie voor plastic centraal. Nieuw onderzoek van IPEN (International Pollutants Elimination Network) ondergraaft dit ideaal van een circulaire economie waarin plastic eindeloos wordt gerecycled en er geen afval ontstaat, en laat zien hoe plastic de circulaire economie vergiftigt.
Plastic producten bevatten namelijk chemicaliën die een risico vormen voor de gezondheid en schadelijk zijn voor het milieu, zelfs als chemicaliën die internationaal allang verboden zijn. Deze ongewenste chemicaliën kunnen er bij recycling niet uitgehaald worden, zodat ze nog steeds de grondstof voor nieuwe plastic producten vervuilen.
TABOE
Die circulaire economie moet veilig zijn. Geregeld moet worden dat de wereld voortaan alleen veilige chemicaliën gebruikt voor de productie van plastic. Maar recyclers weten niet welke chemicaliën in afgedankt plastic zit en overheden zijn niet in staat hierop toe te zien. Over dit onoplosbare probleem dreigt tijdens de aanstaande onderhandelingen niet of nauwelijks gesproken te worden. Landen en bedrijven vinden elkaar namelijk in het concept van een circulaire economie. Op alles wat dit toekomstbeeld ondergraaft, lijkt een taboe te rusten.
PFAS, BPA EN BRANDVERTRAGERS
IPEN (International Pollutants Elimination Network) onderzocht de aanwezigheid van gebromeerde vlamvertragers in een reeks plastic producten, PFAS-stoffen in synthetische kleding en de hormoonverstorende BPA in zuigflessen voor baby’s. Deze stoffen vormen een risico voor de gezondheid en het milieu. De onderzochte producten zijn in verschillende landen gekocht. De resultaten zijn uiterst verontrustend.
Alle 73 onderzochte producten op vlamvertragers bleken die te bevatten. Uit de samenstelling en concentraties blijkt dat plasticafval van verschillende bronnen als grondstof werd gebruikt. Van de onderzochte kleding bevat 86% PFAS-stoffen, waarmee deze kleding feitelijk ongeschikt is voor recycling. En 78% van de in totaal 98 geteste plastic zuigflessen uit acht landen bevatten BPA, de hormoonverstorende stof waarvoor baby’s extra gevoelig zijn.
KERN VAN HET PROBLEEM
Afgelopen januari hebben 70 multinationals en grote banken in hun gezamenlijke Pre-UNEA Statement opgeroepen tot een internationaal plasticverdrag gebaseerd op een circulaire economie. Ze sluiten zich aan bij de visie van de Ellen MacArthur Foundation. Onderdeel van die visie is dat alle plastic verpakkingen gevrijwaard moeten zijn van gevaarlijke chemicaliën. Daartoe moeten uiteraard internationale bindende afspraken gemaakt worden.
Maar de vraag hoe om te gaan met al het afvalplastic dat nu gebruikt wordt als grondstof voor recycling, waar de gewraakte chemische stoffen dus in zitten, wordt niet beantwoord. Producten van gerecycled plastic hebben de kans om na gebruik opnieuw te worden gerecycled. Op die manier riskeren ongewenste stoffen eeuwig in het systeem te blijven, ook als er nu bindende afspraken worden gemaakt om die stoffen voortaan te weren.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
Chemische cocktails in plastic vormen toenemend internationaal gezondheidsprobleem
Wie beschermt ons tegen giftige chemicaliën in gerecycled plastic?
Goedkoop plastic speelgoed kan gevaarlijk zijn voor kinderen
