4 maart 2021
Er is steeds meer steun onder de lidstaten van de Verenigde
Naties voor een internationaal verdrag over plastic. Dit bleek uit de onlangs
gehouden bijeenkomst van de United Nations Environment Assembly (UNEA), ’s
werelds hoogste besluitvormingsorgaan voor het milieu. Lidstaten legden verklaringen
af en bekenden kleur tijdens paneldiscussies.
Er bestaat grote overeenstemming over het gegeven dat de plasticsoep
een milieuprobleem is dat alleen internationaal bestreden kan worden. De
huidige aanpak is te gefragmenteerd, te vrijblijvend en bovenal niet effectief.
Eens in de paar jaar komen alle milieuministers van de
wereld bij elkaar. De vijfde bijeenkomst is opgesplitst in twee bijeenkomsten.
Tijdens UNEA 5.2 moet het besluit vallen of er een speciaal internationaal
verdrag komt voor de bestrijding van plasticvervuiling.
UNEA 5.1
Tijdens de bijeenkomst van UNEA 5.1 — online vanwege COVID —
stonden drie milieucrises centraal. Naast afval en vervuiling waren dat
klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit.
Ten minste veertig landen, waaronder de 27 van de Europese
Unie en Rusland, spraken hun steun uit voor een internationaal plasticverdrag.
Namens Nederland hield staatssecretaris Van Veldhoven (D66)
een pleidooi voor het Plastic Pact dat ook op internationaal niveau een goed
middel zou zijn om plasticvervuiling tegen te gaan. Het grote verschil tussen
een internationaal verdrag en een Plastic Pact is echter dat het eerste
verplichtingen met zich meebrengt, terwijl een Plastic Pact op basis van
vrijwilligheid wordt gesloten: er zijn geen sancties als doelen niet gehaald
worden.
ZELFS GROOTSTE VERVUILERS ZIJN VÓÓR VERDRAG
Tijdens bijeenkomsten die in de marge plaatsvonden, spraken
zelfs de grootse vervuilers per hoofd van de bevolking — de Verenigde Staten en
het Verenigd Koninkrijk — hun steun uit voor een internationaal verdrag. Met
name de Verenigde Staten herzien onder president Biden hun internationale rol.
Een afgevaardigde verwees naar een recent aangenomen wet ‘met wetsbepalingen
aangaande onderhandelingen voor een nieuw internationaal verdrag over
plasticvervuiling in zee’.
Lees hier een samenvatting over de groeiende steun van de lidstaten.
UNEA 5.2
UNEA 5.2 zal in februari 2022 plaatsvinden. Dan zal een internationale overeenkomst verder besproken worden. De overleggen die komend jaar achter de schermen plaatsvinden, bepalen of er dan ook al over gestemd kan worden. Die kans is zeker aanwezig, te meer omdat multinationals zich hierover vorig jaar in een manifest hebben uitgesproken: ‘We urge the member states of the United Nations to urgently commence negotiations on a treaty on plastic pollution’.
AFDWINGBARE DOELEN
Een internationaal verdrag is niet vrijblijvend. Bij
onderdelen die verplichtingen met zich meebrengen gaat het bijvoorbeeld om:
- Vermindering van productie en consumptie van
plastic
- Vermindering van gebruik van en blootstelling
aan giftige chemicaliën
- Voorkomen van schijnoplossingen
Investeren in hergebruik, refill-logistiek,
zero waste-steden.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in: