1 december 2022
Gisteren presenteerde Eurocommissaris Frans Timmermans de plannen van de EU om de stroom verpakkingsafval fors verminderen. Plastic Soup Foundation verwelkomt de nadruk op hergebruik en de aangekondigde strengere maatregelen om plasticafval te voorkomen, maar het doel van 15% minder verpakkingsafval in 2040 is verre van ambitieus en zou veel eerder gehaald kunnen worden.
Met alle verpakkingen die we gebruiken zijn we namelijk in een onhoudbare situatie beland. Naast grote verspilling van grondstoffen is er grote schade aan het milieu. Om het tij te keren heeft de Europese Commissie een nieuwe Verpakkingsverordening voorgesteld. Alle verpakkingen moeten over acht jaar herbruikbaar of recyclebaar zijn. Het Europese Parlement en de Europese Raad moeten zich nog over de doelstellingen en maatregelen uitspreken voordat het voorstel wet wordt.
177 KILO VERPAKKINGEN PER PERSOON PER JAAR
De afgelopen tien jaar nam het verpakkingsafval met 20% toe in de Europese Unie. Van al het plastic dat we gebruiken gaat 40% naar verpakkingen en van al het papier maar liefst de helft. Ons afval bestaat voor 36% uit verpakkingsafval en dat is 177 kilo per Europese burger per jaar. Bij elkaar een immense afvalberg, waarvan een deel onherroepelijk in het milieu terechtkomt. De Europese Commissie kiest voor het verminderen van verpakkingsafval door sommige verpakkingen te verbieden en andere herbruikbaar en hervulbaar te maken. Ook moeten alle verpakkingen goed recyclebaar worden.
De lobby door de verpakkingsindustrie om deze doelstellingen helemaal van tafel te krijgen, heeft gefaald, maar heeft wel bereikt dat sommige doelstellingen sterk zijn afgezwakt.
WAT MOET ER WORDEN BEREIKT?
Er zijn vier overkoepelende doelstellingen:
- Het voorkomen en verminderen van verpakkingsafval, onder andere door hergebruik te stimuleren
- In 2030 moeten alle verpakkingen herbruikbaar of goed recyclebaar zijn
- Plastic verpakkingen moeten voor een verplicht deel uit recyclaat of gebruikt plastic bestaan
- Vermindering van het gebruik van primair (virgin) plastic en klimaatneutraal in 2050.
WAT MOET ER GEBEUREN?
Een reeks maatregelen moet helpen om de doelstellingen in de hele Europese Unie te realiseren. Daaronder vallen:
- Uniforme eisen aan het ontwerp van verpakkingen
- Verplicht aandeel herbruikbare en hervulbare verpakkingen voor supermarkten en catering
- Het voorkomen van ‘oververpakkingen’, bijvoorbeeld door eisen te stellen aan een maximum van lege ruimte in dozen van online gekochte producten
- Etiketten op alle verpakkingen met informatie om gescheiden inzameling te bevorderen
- Verplichte composteringseisen voor bepaalde verpakkingen
- Verplicht statiegeldsysteem voor plastic flessen en blikjes
- Een bepaald deel van plastic verpakkingen moet bestaan uit recyclaat, dat wil zeggen oud plastic als grondstof.
MOOIE PLANNEN MAAR WEINIG AMBITIE
Voorbeelden van het voorkomen van afval is het verbieden van miniflacons shampoo in hotels en het per stuk verpakken van groente en fruit. Maar waarom worden niet alle plastic shampooflacons verboden? Er is immers een goed alternatief — de shampoo bar — beschikbaar? De doelstellingen voor hergebruik zijn ronduit laag en het verplichte statiegeld wordt beperkt tot plastic flessen en blikjes, terwijl daar ook andere verpakkingen in meegenomen zouden kunnen worden, zoals wasmiddelen. Verpakkingen mogen straks niet onnodig zwaar zijn uitgevoerd, maar gewichtsnormen ontbreken.
De Commissie zet vooral hoog in op recycling, maar voor voedselcontactmaterialen – waar hygiëne en gezondheid belangrijke voorwaarden zijn – is recyclaat niet altijd bruikbaar. Onduidelijk in het voorstel is hoe een en ander in de praktijk gehandhaafd zal worden. Lees voor een kritische analyse ook het uitvoerige bericht van Recycling Netwerk.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
Plastic gaat voedselverspilling niet tegen
Waarom afbreekbare koffiecups níét bij het GFT-afval mogen
Join the refill revolution!
Andrélon blijft plastic falcons gebruiken. Waarom eigenlijk?