16 February 2022
CMA CGM, een van ‘s werelds grootste containerbedrijven, stopt vanaf 1 juni met het transport van plasticafval. De Franse rederij vervoert jaarlijks ongeveer 50.000 containers gevuld met plasticafval. De aankondiging werd gedaan op de door Franse president Macron georganiseerde top, The One Ocean Summit, eerder deze maand.
Eén jaar geleden riepen ruim vijftig ngo’s de negen grootste containerrederijen op om geen plasticafval meer te vervoeren naar landen die niet in staat zijn om dat afval verantwoord te recyclen. CMA CGM is niet alleen de eerste van hen die positief reageert op die oproep, maar gaat zelfs een stap verder met de aankondiging überhaupt geen plasticafval meer te zullen vervoeren.
De oproep is onderdeel van de succesvolle Global Shipping Lines Campaign.
AANSCHERPING REGELS BLIJKT ONVOLDOENDE
Het verdrag over internationale transport van gevaarlijke afvalstoffen, de Conventie van Bazel, heeft in 2019 de regels aangescherpt voor het transport van plastic. Alleen schoon en gesorteerd plasticafval dat geschikt is om direct gerecycled te worden, mocht voortaan vrij over de wereld worden verhandeld. Overige export van kunststoffen viel onder een kennisgevingsplicht voor exporteurs. Sinds 1 januari 2021 mogen de 187 landen die aangesloten zijn bij de conventie gemengd en vervuild plastic weren, maar dat lukt slecht, want de (illegale) export van plasticafval gaat gewoon door.
ILLEGALE EXPORT
Een uitzending van Pointer liet zien hoe gemakkelijk de regels te omzeilen zijn en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) legde voor de camera uit dat niet gecontroleerd kan worden wat er met het afval in de ontvangende landen gebeurd. Vooral uit Rotterdam en Antwerpen vertrekken veel containers met een andere inhoud dan op de papieren vermeld staat. Niet alleen in Nederland, maar overal is het systeem zo lek als een mandje.
In de ontvangende landen wordt een deel van het plastic alsnog verbrand of gedumpt. De export van plasticafval is lucratief en voor een deel in handen van criminele organisaties, stelde Interpol in een rapport vast.
NOG GEEN TOTAALVERBOD
De Europese Commissie werkt aan nieuwe regels over het transport van afval, maar hanteert het uitgangspunt dat export is toegestaan wanneer de ontvangende landen een verantwoorde verwerking kunnen garanderen. Milieuorganisaties riepen in The Plastic Waste Trade Manifesto de Europese Unie op tot een totaalverbod. Alleen op die manier kan namelijk voorkomen worden dat rijke landen doorgaan met het dumpen van plastic in ontwikkelingslanden onder het mom van recycling.
Maar ook de transportbedrijven kunnen er dus een halt aan toeroepen, door eenvoudigweg te weigeren om plasticafval te vervoeren.
IMAGOSCHADE EN HANDHAVING
Er is de laatste jaren toenemende ophef en verontwaardiging. Met trackers volgen milieuorganisaties de containers om te zien waar het plastic uiteindelijk terechtkomt, en roepen vervolgens producenten, retailers en vervoerders ter verantwoording. Interpol doet onderzoek en er kunnen boetes worden opgelegd. Het is al met al goed te begrijpen dat CMA CGM de knoop heeft doorgehakt en schoon schip wil maken door te stoppen met al het transport van plasticafval.
GAAN ANDERE REDERIJEN VOLGEN?
De vraag is of andere wereldspelers in het containervervoer gaan volgen. Hapag-Lloyd (Duitsland) Maersk (Denemarken), MSC (Zwitserland), Hamburg Sud (Duitsland) Hyundai Merchant Marine (Korea), Evergreen (Taiwan), COSCO (China), en Orient Shipping (Jordanië) hebben allemaal de oproep gekregen die CMA CGM van koers deed wijzigen.
Wanneer al deze rederijen CMA CGM inderdaad gaan volgen, dan kan er binnen enkele maanden sprake zijn van een de facto verbod op het transport van plasticafval. Dat dwingt landen om hun eigen afval te verwerken en zal de druk opvoeren om minder plastic te gaan gebruiken, iets wat landen toch al zeggen te willen bereiken.
Wanneer andere rederijen zullen besluiten het goede voorbeeld niet te volgen, dan riskeren ze verantwoordelijk te worden gehouden voor hun aandeel in de wereldwijde plasticcrisis.
Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
Verbied de export van plasticafval!
Komt er een einde aan illegaal export van plasticafval?
Interpol: toename criminele handel in plasticafval
Wat stelt Albert Heijns plasticrapportage eigenlijk voor?