Je bent hier: NieuwsOver eco-anxiety en het nut van angst
Over eco-anxiety en het nut van angst
4 Oktober 2021
Onlangs kreeg ik een berichtje van een oud-collega. Zijn 12-jarige zoon Mo Schulte Nordholt had een werkstuk van elf kantjes geschreven over het probleem van de plasticsoep en was daar volgens hem ‘erg somber’ van geworden. Hij stuurde deze foto mee van enkele regels uit het nawoord:
‘Ik hoop dat de lezer er ook wat van leert. Het is best wel een verschrikkelijk onderwerp. Gelukkig zijn er ook oplossingen. Ik vind het heel erg belangrijk dat dit probleem opgelost wordt.’
Mo
Mo vertegenwoordigt een hele generatie die zich veel te jong veel te veel zorgen moet maken over de toekomst. Toen hij me ter voorbereiding van zijn werkstuk had benaderd, heb ik hem vooral op de mogelijke oplossingen gewezen. Ik schreef hem niets over het steeds dichterbij komende kantelpunt waarna de gevolgen van plasticvervuiling onomkeerbaar zullen zijn, maar probeerde hem juist hoop te geven en te laten zien dat het wellicht nog niet te laat is om het plasticprobleem de kop in te drukken.
Greta
Zo doen we dat trouwens in al onze communicatie van Plastic Soup Foundation. We proberen – geïnspireerd door de principes van de constructieve journalistiek – om niet uitsluitend de boodschapper van slecht nieuws te zijn, maar ook mensen te inspireren en hoop te geven.
Maar daar is niet iedereen een voorstander van. Zo vindt Greta Thunberg dat je er geen doekjes om moet winden. Zij meent dat mensen juist géén hoop gegeven moet worden maar keihard geconfronteerd moeten worden met de aanstaande apocalyps.
‘I don’t want your hope, I want your panic.’
Greta Thunberg
Eco-anxiety
En wie van ons voelt die paniek níét? Over de snelheid waarmee ons klimaat verandert, het gebrek aan aandacht voor de plasticproblematiek, de link tussen die twee, en het mogelijke verband met een verhoogd risico op pandemieën?
In het Engels bestaat er een term voor: eco-anxiety. De Amerikaanse associatie van psychiaters definieerde eco-anxiety een paar jaar geleden als een ‘chronische angst voor een ecologisch doemscenario’. De Brits-Australische psychoanalyticus en schrijver Anouchka Grose, die zich al enkele jaren met het thema bezighoudt, heeft er een boek over geschreven: A guide to Eco-Anxiety: How to Protect the Planet and Your Mental Health.
In haar voorwoord schrijft ze: ‘Als mensen in mijn praktijk vertellen dat ze slapeloze nachten hebben van het gepieker over de bossen die in brand staan en de ijskappen die smelten, dan zeg ik echt niet dat ze daarmee moeten ophouden. Ze hebben volkomen gelijk: juist de mensen die zich géén zorgen maken zijn gek.’
Interview met Anouchka Grose
Anouchka Grose onderschrijft wat Thunberg zegt. Grose: ‘Het is oké om bang te zijn. Angst is deel van de oplossing.’
‘Anxious people unite!’
Anouchka Grose
Grose: ‘Misschien kunnen of mogen we er niet van uitgaan dat het mogelijk is om ons de hele tijd gelukkig, veilig en goed te voelen, want dat is een illusie, een fantasie die ons wordt voorgehouden door dezelfde onverantwoordelijke sociaal-economische ideologieën die ons juist in deze ellende hebben gestort.’
Maar gelukkig vindt Grose – zoals de ondertitel al aangeeft – het niet alleen belangrijk om de planeet te redden, maar ook onze nachtrust. Daarom hebben we haar, in het kader van World Mental Health Day, benaderd voor een interview.
Deze website gebruikt o.a. cookies om het gedrag van gebruikers in kaart te brengen, te analyseren, de gebruikerservaring te verbeteren en om ervoor te zorgen dat relevante informatie en advertenties kunnen worden getoond. Klik op 'instellingen' om uw toestemmingen voor deze website te bekijken en in te stellen. Lees de privacyverklaring.
Deze website gebruikt o.a. cookies om het gedrag van gebruikers in kaart te brengen, te analyseren, de gebruikerservaring te verbeteren en om ervoor te zorgen dat relevante informatie en advertenties kunnen worden getoond. Klik op 'Instellingen' om uw toestemmingen voor deze website te bekijken en in te stellen.
Functionele technologie stelt een website in staat om informatie te onthouden die de manier waarop de website zich gedraagt of eruit ziet verandert, zoals uw voorkeurstaal of de regio waarin u zich bevindt. Er wordt geen persoonsinformatie opgeslagen of verwerkt met deze technologien.
Deze toestemming wordt gebruit om bezoekers aan Plastic Soup Foundation op verschillende websites te volgen. De bedoeling is om advertenties te tonen die relevant en aantrekkelijk zijn voor de individuele gebruiker en daardoor waardevoller voor uitgevers en externe adverteerders.