11 juni 2020
Nieuw onderzoek heeft een bijzonder fenomeen aangetoond: duizenden tonnen plastic kunnen jaarlijks in de vorm van micro- en nanodeeltjes ontsnappen aan de oceaan. De wind voert de piepkleine plastic deeltjes mee waar het uiteindelijk op het land neerdaalt. Dit verschijnsel is voor het eerst onderzocht en beschreven in een artikel gepubliceerd in het (online) wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE.
Lang werd verondersteld dat plastic, eenmaal in zee, daar
eeuwig blijft, afgezien van het plastic dat aanspoelt of opgevist wordt. Het
plastic valt uiteen in steeds kleinere stukjes, zinkt naar de bodem of komt in
levende organismen terecht. Nu is aannemelijk gemaakt dat plastic via de lucht ook
weer uit het water kan ontsnappen, net zoals dat geldt voor zeezout, bacteriën,
virussen en algen.
MEELIFTEN MET MINUSCULE WATERDRUPPELS
De microplastics komen in de lucht terecht door verneveling
van het zeewater. Sterke golfbewegingen en turbulentie in het water leiden tot
het uiteenspatten van luchtbellen. Daarbij ontstaan minuscule waterdruppels die
microplastics kunnen bevatten. Langs deze weg komen plasticdeeltjes in de nevel
terecht en worden ze door de wind meegevoerd.
Franse onderzoekers hebben de lucht geanalyseerd op een tien
meter hoge duintop aan de Atlantische kust. Door steeds bij andere windrichtingen
de gevangen deeltjes te tellen, konden ze vaststellen hoeveel microplastics door
aanlandige zeemist naar de kust werden getransporteerd. De onderzoekers waagden
zich op grond daarvan zelfs aan een voorzichtige rekensom; wereldwijd zou
jaarlijks 136.000 ton plastic via de lucht uit zee op het land terecht komen. Dat
is overigens een fractie van wat er elk jaar in de oceaan terechtkomt.
MICROPLASTICS IN DE LUCHT
Een toenemend aantal onderzoeken analyseert de aanwezigheid van microplastics in de lucht. Bekend is dat we microplastics inademen en dat ze overal worden aangetroffen, ook in afgelegen gebieden. Eerder onderzoek leerde dat microplastics gemakkelijk door de lucht een afstand van 95 kilometer afleggen, maar waarschijnlijk nog veel grotere afstanden kunnen overbruggen. Analyse van de lucht in Londen, Parijs, Hamburg, Sjanghai en Dongguan door verschillende onderzoeksgroepen heeft al veel gegevens over de types plastic, neerslagen en weersomstandigheden opgeleverd. Maar dat die microplastics ook van zee afkomstig kunnen zijn, is een nieuw gegeven.
VAN MICRO NAAR NANO
Fragmentatie van plastic leidt tot steeds kleinere stukjes. Wrijving en UV-straling door zonlicht zijn belangrijke oorzaken. De auteurs benadrukken dat de combinatie met golfslag het fragmentatieproces versnelt. Dit impliceert dat vooral de aanwezigheid van de allerkleinste deeltjes, de nanoplastics, in het milieu én in de lucht, toeneemt (en zal blijven toenemen).
Foto door Josiah Weiss
BEN JE OOK GEÏNTERESSEERD IN DEZE ARTIKELEN?