Amsterdam, 29 november 2019 – Het is Black Friday. De koopjesgekte die tot Kerst voortduurt is begonnen. Kinderen worden de komende maand overspoeld met plastic speelgoed dat vooral in China wordt gemaakt. Daaronder is speelgoed dat schadelijk is voor hun gezondheid. Vreemd genoeg zijn fabrikanten niet verplicht om te vermelden welke stoffen in speelgoed zitten.
Europese veiligheidseisen moeten worden aangescherpt
Het European Environmental Bureau (EBB) heeft alle gegevens over gevaarlijk plastic speelgoed op een rij gezet en is een bewustwordingscampagne begonnen. De conclusie is dat de Europese Unie dringend haar beleid met betrekking tot speelgoed moet aanscherpen. Het huidige beleid bepaalt weliswaar dat bepaalde chemische stoffen niet in speelgoed mag zitten of slechts tot een bepaald niveau. Producten die hieraan niet voldoen komen op het Rapid Alert System for Dangerous Non-food Products, zodat nationale overheden snel kunnen ingrijpen. Het is echter onmogelijk om vast te stellen hoeveel gevaarlijk speelgoed door de mazen van de Europese regelgeving glipt.
Vals CE-keurmerk
In 2019 voldeden 248 speelgoedmodellen niet aan de normen. Deze modellen (goed voor bij elkaar enkele tientallen miljoenen stukken speelgoed) mogen dus niet in de Europese Unie verkocht worden. De helft hiervan is van plastic en 88% van de modellen kwam uit China. Van de plastic speeltjes die aan de grens werden tegengehouden had 92% het CE-keurmerk, alsof het zou voldoen aan de EU-normen, maar dat er dus ten onrechte door de Chinese producent op was gezet.
Het veiligheidssysteem is niet waterdicht
Om na te gaan of verkocht speelgoed aan de normen voldoet, hebben verschillende NGOs onafhankelijk van elkaar speelgoed nader onderzocht op chemicaliën. Hier is een overzicht wat NGOs voor dit jaar rapporteren:
- In Denemarken had een derde van het speelgoed een te hoog gehalte aan ftalaten;
- In Duitsland werd speelgoed op 240 chemische stoffen getest. Het meest werd naftaleen aangetroffen, in vier gevallen in kritische hoeveelheden;
- In Italië werden kleurpennen geanalyseerd. Twee van de achttien bleken chemisch gevaarlijk te zijn;
- In Denemarken bleek bijna de helft van de geteste ballonnen meer nitrosamine te bevatten dan toegestaan.
Er wordt ook al jaren gewaarschuwd dat er persistente organische gifstoffen (POPs) zitten in speelgoed gemaakt van gerecycled plastic. Het International POPs Elimination Network (IPEN) onderzocht in 2017 95 Rubiks-kubussen en nog zestien items, zoals kammen en speelgoed, uit 26 landen. Van de onderzochte kubussen bevatte 90% giftige vlamvertragers, afkomstig van omhulsels van afgedankte elektronische apparaten. Zelfs chemicaliën die jaren geleden verboden zijn, worden in nieuw speelgoed aangetroffen.
Ook voor speelgoed moeten etiketten verplicht worden
Er zijn vooral maatregelen nodig om te voorkomen dat giftige stoffen via recycling terugkeren in consumentengoederen zoals speelgoed. Eén effectieve maatregel is het verplicht vermelden van de gebruikte stoffen op een etiket of label, zoals dat bijvoorbeeld wel geldt is voor verzorgingsproducten.
Tatiana Santos beleidsmedewerker van de EEB: ‘De Europese Unie moet doorpakken en alle giftige chemicaliën verbieden en het systeem waterdicht maken. Elke stuk speelgoed dat verkocht wordt dient een etiket te hebben waarop alle ingrediënten staan vermeld. Alleen zo kunnen ouders die speelgoed kopen voor hun kinderen een bewuste keuze maken.’
Foto: Van de EU-markt geweerde plastic badeendje uit China
Lees ook – ‘Toxic soup’ Dioxines in plastic speelgoed
Lees ook – Bescherming tegen giftige chemicaliën in plastic faalt