Amsterdam, 22 maart 2019 – Vandaag worden naast 15 baanbrekende onderzoeksprojecten, ook de eerste Plastic Test Lab resultaten bekend gemaakt. De Vrije Universiteit van Amsterdam heeft een drietal cosmetische producten getest op de aanwezigheid van plastic. Dit zijn producten die we dagelijks op ons lichaam smeren, waardoor ook de vraag rijst: wat doet dit plastic met ons lichaam?
De testen zijn uitgevoerd in het kader van de meest recente campagne van Plastic Soup Foundation in samenwerking met de Plastic Health Coalition: Does plastic make us sick? Vandaag wordt tevens bekend gemaakt welke 15 baanbrekende onderzoeken naar de effecten van micro- en nanoplastics op onze gezondheid van start gaan. De drie geteste producten zijn:
- Lippenstift van HEMA
- Nagellak van Essie
- Anti-ageing creme van Olaz
Vocht inbrengende lippenstift 06 HEMA
Lippenstift slikken we makkelijk in wanneer we eten en drinken. Omdat we bezorgd zijn of plastics die we binnen krijgen onze gezondheid schaden, hebben we de Vrije Universiteit van Amsterdam (VU) gevraagd de ‘vocht inbrengende lippenstift 06’ van de HEMA te onderzoeken op de aanwezigheid van microplastics.
De VU heeft een FTIR-spectrometer gebruikt om mogelijk aanwezige microplastics te identificeren. Daarnaast heeft het laboratorium voor dit onderzoek een monster van het product behandeld met salpeterzuur. Het enige overblijfsel na deze behandeling waren polyethyleen (PE) deeltjes. De gedetecteerde deeltjes waren allemaal wit van kleur en hadden een diameter van ongeveer 300 – 400 μm.
Lippenstift HEMA onder de microscoop
Deze testresultaten tonen zonder enige twijfel aan dat er microplastics aanwezig zijn in deze HEMA-lippenstift. Wat doet dit met ons lichaam? Als we polyethyleen binnenkrijgen, kunnen we dan nadelige gezondheidsrisico’s verwachten? Dit zijn enkele brandende vragen die onderdeel zijn van 15 baanbrekende onderzoeksprojecten, die op 22 maart 2019 van start gaan.
Ondertussen zal de VU dit onderzoek voortzetten en meer lipsticks doormeten, zodat we jullie kunnen informeren over welke wel (of juist niet) te gebruiken.
Nagellak ‘A cut above’ Essie
Ondanks dat nagellak wordt gezien als een ‘leave-on’ product, kan de lak toch in het milieu of ons lichaam terechtkomen, bijvoorbeeld door slijtage of nagelbijten. Daarom is het interessant om te achterhalen of nagellak plastics bevat.
Vergroot beeld van de nagellak
De Vrije Universiteit van Amsterdam (VU) onderzocht op ons verzoek de ‘multi-dimension top coat – a cut above’ nagellak van Essie. Om mogelijk aanwezige microplastics te identificeren werd een FTIR-spectrometer gebruikt. De resultaten tonen aan dat Essie nagellak een grote hoeveelheid glitters bevat, die bestaan uit het plastic ‘polyethyleen tereftalaat’ (PET). Deze plastic deeltjes hebben een zeshoekige structuur variërend in grootte van 200 tot 1200 μm (0.2-1.2 mm).
De behandeling van deze plastic deeltjes met salpeterzuur veranderde niets aan de structuur van de deeltjes; de vorm bleef intact. Wat wel veranderde was de kleur: de deeltjes werden transparant.
Wat zijn de implicaties van dit onderzoek voor onze gezondheid? Hier valt nog geen definitief antwoord op te geven, al zijn recente wetenschappelijke bevindingen verontrustend te noemen.
Nagellak Essie onder de microscoop
Op 22 maart 2019 gaan voor het eerst 15 baanbrekende onderzoeksprojecten van start om antwoord te zoeken op brandende vragen over de mogelijk (negatieve) link tussen microplastics en onze gezondheid.
Daarnaast zal de VU in de komende drie jaar tientallen andere producten gaan testen, die we in ons dagelijks leven gebruiken.
Olaz anti-rimpel SPF 15 dagcrème
Elke keer dat je ‘Olaz anti-rimpel’ crème gebruikt, smeer je naar schatting 90,000 plastic deeltjes op je gezicht. Sommige plastic deeltjes in deze gezichtscrème zijn kleiner dan de dikte van een gemiddelde mensenhaar. Kunnen deze deeltjes ons lichaam binnendringen en daar schade aanrichten?
Na zichzelf herhalende discussies met de cosmetica-industrie over het gebruik van ‘synthetische polymeren’ in talloze cosmeticaproducten, heeft de Plastic Soup Foundation besloten enkele producten te laten testen door de Vrije Universiteit van Amsterdam op de aanwezigheid van microplastics. De cosmeticabranche verdedigt zich keer op keer door te benadrukken dat het microbeads vrijwillig heeft uitgefaseerd en dat andere typen polymeren geen enkel probleem vormen, omdat dit met name vloeibare plastics zouden zijn.
Olaz crème onder de microscoop
Om te kijken of dit hout snijdt, hebben we ‘Olaz anti-rimpel SPF 15 dagcrème’ laten testen. De crème bleek gigantische hoeveelheden micro- en nanoplastics te bevatten. De VU constateert dat één potje 50 ml dagcrème zo’n ‘1.48 miljoen deeltjes polyethyleen (PE) bevat. De diameter van de deeltjes varieerde tussen 1.6 en 103 μm.’ Sommige stukjes zijn vele malen kleiner dan de dikte van een gemiddelde mensenhaar (60-80 μm).
Meerdere wetenschappelijke onderzoeken waarschuwen dat kleine plastic deeltjes mogelijk tot diep in ons lichaam kunnen doordringen.
Bovenstaande afbeelding is onderdeel van het wetenschappelijke artikel ‘Marine microplastic debris: An emerging issue for food security, food safety and human health’ en is recentelijk gepubliceerd in het Marine Pollution Bulletin. Aan de hand van deze schaal vermoeden wij dat de polyethyleen deeltjes tussen 1.6 en 103μm die in deze gezichtscrème voorkomen, mogelijk geabsorbeerd worden door onze bloedvaten, onze organen kunnen binnendringen en mogelijk ook het brein en de placenta kunnen bereiken. Het is daarom van het hoogste belang dat we een beter begrip krijgen van de gevolgen van microplastics op de menselijke gezondheid en de verschillende vormen van blootstelling hieraan.
Baanbrekend onderzoek door ZonMW
Kunnen deze kleine plastic deeltjes doordringen tot onze hersenen of tot het ongeboren kind? Verzwakt het ons immuunsysteem? Ontelbaar veel vragen over de mogelijke gezondheidsrisico’s van microplastics moeten nog beantwoord worden. Dat is waarom de Plastic Soup Foundation, ondersteund door de Plastic Health Coalition, de krachten bundelt met ZonMw om antwoord te vinden op deze brandende vragen.
Op 22 maart 2019 zullen de eerste baanbrekende onderzoeksprojecten van start gaan om antwoord te vinden op de vraag: maken microplastics ons ziek?
Voor meer informatie, bezoek www.plastichealthcoalition.org!
Plastic test Lab is een samenwerking tussen de Vrije Universiteit Amsterdam, Plastic Soup Foundation en de Plastic Health Coalition.
Wat kun je in de tussentijd doen?
Om zoveel mogelijk blootstelling aan (micro)plastics te vermijden, kun je ook starten met dit ‘Ultieme Plastic Dieet’.
Voor meer informatie over plasticvrije cosmeticaproducten, bezoek https://www.beatthemicrobead.org/ of download de Beat the Microbead-app in de App Store or on Google Play.
Lees ook: Wetenschappelijk onderzoek naar gezondheidsrisico’s van microplastics: Maakt plastic ons ziek?
