Brussel, 19 december 2018 – Na maanden van intens overleg heeft de EU toegestemd met langverwachte wetten om wegwerpplastic te reduceren. De overeengekomen tekst is een significante stap voorwaarts in het neerhalen van plastic vervuiling, maar adresseert niet helemaal de urgentie van de crisis over plastic, volgens Rethink Plastic and Break Free From Plastic.
“The EU deserves praise for being the first region to introduce new laws to reduce single-use plastics and slash plastic pollution in our fields, rivers and oceans. What’s less laudable is that the plastics lobby – backed up by some governments – was able to delay and weaken the ambition,” zegt Meadhbh Bolger, onderzoeksrecht campagnevoerder bij de Friends of the Earth Europe voor Rethink Plastic. “Citizens across Europe want to see an end to our throwaway culture and politicians have taken the first step. The time is ripe for Europe to transition away from single-use plastics to reusables.”
De uiteindelijk aangenomen maatregelen omvatten:
- Een verbod op verschillende wegwerpplastic materialen, zoals borden, bestek en voedselbakjes van piepschuim en drinkbekers
- De verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat producenten betalen voor afvalmanagement en de opruiming van verschillende wegwerpplastic voorwerpen, zoals sigarettenpeuken en visgerei
Maar de overheid schiet op verschillende belangrijke gebieden tekort bij wat nodig is om de plastic crisis volledig aan te pakken, zoals:
- Het niet hebben van een EU-breed doel om de consumptie van voedselbakjes en bekers te reduceren, en geen obligatie voor EU-landen om doelen op te nemen
- Een vertraging van vier jaar om ervoor te zorgen dat 90% van de plastic flessen apart verzameld worden – van 2025 tot 2029
“The new laws are a significant first blow to the plastic pollution monster” zegt Delphine Lévi Alvarès, Europese Coördinator van de Break Free From Plastic beweging. “However, their impact depends on the implementation by our national governments who must immediately adopt ambitious targets to cut single-use plastics, and ensure producers pay for their pollution. The public call to stop plastic pollution is loud and strong, it is unacceptable to ignore it.”
Morgen, 20 december, wordt verwacht dat de nationale Milieuministers de overeengekomen richtlijn zullen ondertekenen. Lidstaten zullen twee jaar hebben om deze om te zetten in nationale wetten, welke aan het begin van 2021 op zijn laatst van kracht moeten zijn.
Extra opmerkingen:
Dit zijn de goede punten uit de aangenomen maatregelen:
- Een EU-brede ban op wegwerpplastic wattenbolletjes, rietjes, borden, bestek, roerstaafjes, ballonstokjes, oxo-degradabel plastic en voedselbakjes of bekers van piepschuim
- Verlengde Producent Verantwoordelijkheid regelingen zorgen ervoor dat ontwikkelaars (onder meer grote tabaksbedrijven en hoogstaande vervuilers van de verpakkingsindustrie, zoals Coca Cola, Pepsico en Nestle) moeten betalen voor de kosten van afvalmanagement, opruiming en bewustzijn-verhogende maatregelen voor bepaalde wegwerpplastic materialen, inclusief sigarettenfilters – de grootste vervuiler in Europa (in januari 2023 voor de meeste materialen)
- Een mogelijkheid voor EU-landen om markt restricties voor voedselcontainers en bekers voor dranken aan te nemen
- Een verplichting voor EU-landen om post-consumptie afval van tabaksproductfilters die plastic bevatten te reduceren
- Voor visgerei, een Verlengde Producent Verantwoordelijkheid regeling en een vereiste voor lidstaten om collectieomvangsten te monitoren en nationale collectiedoelen te stellen
- Ervoor zorgen dat alle drinkflessen geproduceerd worden van 30% gerecycled materiaal in 2030
- De aanwezigheid van plastic in een product en de resulterende ecologische invloed van vervuiling op straat en de juiste manier van afvalverwerking op de labels van producten zetten
Dit zijn de slechte punten uit de aangenomen maatregelen:
- Geen bindend EU-breed doel om de consumptie van voedselbakjes en bekers te reduceren en geen verplichting voor EU-landen om doelen aan te stellen: in plaats hiervan moeten landen hun consumptie ‘significant reduceren’, wat dit vaag en open laat
- Een uitstel van 4 jaar om het 90% verzameldoel van de drinkflessen te bereiken, van 2025 tot 2029, met een tussentijds doel van 77% in 2025
- Het toelaten aan EU-landen om te kiezen om consumptie te reduceren en bepaalde VPV-maatregelen te nemen door vrijwillige overeenkomsten tussen industrie en autoriteiten
- Een 3-jarig uitstel om ervoor te zorgen dat het deksel van plastic drinkbekers aan de beker vastzit – van 2021 naar 2024
Deze maatregelen gelden voor alle wegwerpplastic zoals genoemd in de bijlagen van de richtijn, inclusief biologisch gebaseerd en afbreekbaar plastic