Amsterdam, 29 augustus 2018 – Mogelijke gevaren door microplastics in zee komen steeds meer onder de aandacht. In een onlangs gepubliceerde overzichtsstudie in Marine Pollution Bulletin zijn deze potentiële gevaren in kaart gebracht met betrekking tot voedselveiligheid en gezondheid. Omdat plastics uiteenvallen in steeds kleinere deeltjes, neemt de concentratie in het milieu alsmaar toe. Zo is de aanwezigheid van microplastics al in vele soorten vis en schelpdieren aangetoond. Laboratoriumexperimenten laten zien dat marine organismen, blootgesteld aan relatief hoge concentraties, hierdoor met gezondheidsproblemen te kampen kunnen krijgen, waaronder verminderde vruchtbaarheid en schade aan het maagdarmstelsel. Mochten deze effecten zich ook bij organismen in het milieu voordoen, dan kunnen microplastics negatieve gevolgen hebben voor marine populaties en ecosystemen. De onderzoekers wijzen erop dat dan ook de voedselvoorziening voor mensen in gevaar kan komen.
Niet alleen door het consumeren van vis en schelpdieren worden we als mens blootgesteld aan microplastics. Ze zitten in de lucht die we ademen en in producten die we gebruiken, zoals bier, honing, zout en kraanwater. De kleinste microplastics zijn potentieel in staat om het maagdarmstelsel te verlaten en het zogeheten lymfe- en cardiovasculaire systeem binnen te dringen. Als gevolg hiervan zouden microplastics zich kunnen verspreiden door het hele lichaam, waaronder de organen. Op deze plekken kunnen microplastics vervolgens schade aan cellen aanrichten.
Er zijn nog andere mogelijk gezondheidsrisico’s die in verband staan met microplastics. Chemicaliën die aan plastics zijn toegevoegd tijdens het productieproces kunnen er later weer uitlekken. En organische gifstoffen, aanwezig in het milieu, hechten zich aan plastic zoals ijzer aan een magneet. Verder is op plastic de aanwezigheid van bacteriën aangetoond, waaronder potentiële ziekteverwekkers. Vooral in gebieden met veel afvalplastic en slechte sanitaire voorzieningen kan dit grote gevolgen hebben.
Er is dus alle reden om microplastics als een mogelijke bedreiging voor de volksgezondheid te beschouwen. Er is echter veel onzekerheid. Zo zijn er nog geen methoden om de kleinste microplastics te meten, en kan daardoor niet worden vastgesteld in welke mate we worden blootgesteld. Daarnaast is er nog geen wetenschappelijke zekerheid over de vraag óf de microplastics die we binnen krijgen, daadwerkelijk gezondheidsproblemen veroorzaken.
Tot de aanbevelingen van de auteurs behoren: een risicoanalyse naar voedselveiligheid, nader onderzoek naar de toxiciteit van microplastics, en het verbeteren van technieken om met name de kleinste microplastics te kunnen detecteren.
Lees ook: Hoe schadelijk is het inademen van microplastics